Zie jij slechter in het donker?

Klanten klagen vaak dat zij tijdens het rijden in het donker niet goed kunnen zien en denken dat zij nachtblind zijn. De oogafwijking bij schemering is echter anders dan bij daglicht, door het verschil in grootte van de pupil. De DNEye-scanner die bij ons in de meetkamer staat meet en simuleert meerdere lichtomstandigheden om de oogafwijking bij verschillende pupilgroottes nauwkeurig te meten, wat resulteert in optimaal zicht gedurende de hele dag en nacht.

Het wordt nachtblindheid genoemd, dit is een populaire term. Echte nachtblindheid is gelukkig zeldzaam en heeft een achterliggende medische oorzaak.

Bij schemering en in de nacht ervaren veel mensen slecht zicht, voornamelijk tijdens het autorijden. Koplampen van tegenliggers verblinden hen, wegmarkeringen zijn moeilijker te zien en afstanden worden lastiger ingeschat. Dit is onprettig, aangezien het autorijden in dergelijke omstandigheden extra inspannend wordt.

Herkenbaar?

Veel klanten uiten hun bezorgdheid over slecht zien in schemer en donker, zelfs wanneer zij 100 procent zien tijdens de oogmeting. Dit wil zeggen dat ze uitstekend zien. Maar toch problemen ervaren.

Tijdens veranderingen in lichthoeveelheid van daglicht naar schemer, avond en nacht neemt de pupilgrootte bij de meeste mensen toe. Door het groter worden van de pupil gaan ongecorrigeerde (rest)refractiefouten invloed uitoefenen op het zien. Hiermee wil ik aangeven dat een sterkte van -0.25 overdag geen problemen oplevert maar in de schemer wel.

Er is nog een tweede verandering die optreedt als de pupil groter wordt. De onzuiverheid van de ooglens gaat een rol spelen. De ooglens is aan slijtage onderhevig door het ouder worden. Het klinkt gek om te praten over ouder worden, maar dit is ook al van toepassing op bijvoorbeeld een leeftijd van 30 jaar.

Een deel van de oorzaak ligt in de sferische aberratie.

Ik zal het niet te technisch maken, toch ontkom ik er niet aan om wat lastige termen te gebruiken. Ook die leg ik uit.

Door veroudering van de ooglens ontstaan er sferische aberratie en andere optische afwijkingen. Dit kan leiden tot wazig en onscherp zicht, vooral bij slechte lichtomstandigheden. Zoals in de schemer!

Sferische aberratie is een term die wordt gebruikt om aan te geven wanneer licht niet goed door de lens van het oog wordt gebroken en op het netvlies wordt gericht. Als de lens minder helder wordt en de pupil groter, kan dit leiden tot een wazig, onscherp beeld. Dit komt vooral voor bij weinig licht.

Er zijn twee soorten sferische aberratie: lage en hoge orde.

We maken eerst een uitstapje naar de gele brillen.

Reclame-uitingen beweren dat gele brillen voor nachtelijk rijden het zicht op de weg ’s nachts verbeteren. Is dit zo? Duidelijk wetenschappelijk bewijs is hier niet van.

Er is een wetenschappelijke studie (met een rijsimulator) waar onder verschillende omstandigheden gekeken werd of duidelijk verschil aantoonbaar was met of zonder gele bril. Conclusie: nee.

En voor het contrast (we blijven in de oogsfeer 😉): een andere studie stelt dat het wel degelijk uitmaakt. Maar dan voornamelijk bij oudere personen.

In de Provinciale Zeeuwse Courant (PZC) van 6 januari 2023 staat een artikel met de titel “Slecht zien in het donker is vaak makkelijk te verhelpen: ‘Het kan zijn dat je een bril op moet’” met daarin een kader over de gele bril.

Volgens mij is het veel belangrijker om te zorgen dat de sterkte optimaal is. Dat kan al veel uitmaken.

Er is tot nu toe besproken dat het niet juist is om te spreken over nachtblindheid, omdat dit vrij zeldzaam is. Wat de oorzaak is dat mensen in het schemerdonker minder goed zien, is dat de pupilgrootte verandert waardoor de zichtbaarheid verslechtert en onzuiverheden optreden in de ooglens (aberraties). We hebben ons afgevraagd of gele glazen kunnen helpen. Conclusie: bij sommige mensen is dat het geval, bij andere niet.

Het is belangrijk om een nauwkeurig voorschrift voor een bril te krijgen, zelfs als het om een kleine correctie gaat. Alleen lossen wij met een standaard brillenglas niet het probleem op van de onzuiverheid van de ooglens (aberraties).

Dit is met een standaard brillenglas niet te verhelpen.

Voor betere resultaten is het raadzaam om van de standaardaanpak over te stappen op maatwerk voor elke brildrager. Maatwerk maakt preciezere resultaten mogelijk.

Geavanceerde technologie heeft het mogelijk gemaakt aangepaste brillenglazen te produceren die het contrast en de helderheid kunnen verbeteren. Dit resulteert in beter nachtzicht, zoals bij Rodenstock Exact brillenglazen die tijdens de productie rekening houden met biometrische gegevens van de drager.

Biometrische brillenglazen kunnen mensen helpen die moeite hebben met zien bij weinig licht, door nauwkeurige metingen die een beter zicht en comfort bieden dan traditionele brillenglazen.

Nee, zeker niet. De Rodenstock Exact brillenglazen zijn zowel overdag als in de avond te gebruiken. Geavanceerde slijptechnieken maken dit mogelijk. Overdag goed zicht, ’s avonds ook.

Een goede zichtkwaliteit is van groot belang om optimaal te kunnen functioneren in het dagelijks leven. Er zijn verschillende factoren die hierbij een rol spelen, zoals contrastrijk zicht en scherper zicht.

Biometrische brillenglazen, zoals het Exact glas van Rodenstock, kunnen hierbij helpen. Deze brillenglazen zijn ontworpen om de exacte afwijking van het oog te meten en te corrigeren, waardoor de drager een scherper en contrastrijker zicht kan ervaren. Zeker kan dit een verbetering opleveren in situaties waarbij er verandering in licht optreedt.

Maar laten we eerlijk zijn, het is geen wonderglas. Wanneer iemand een medische aandoening heeft aan het oog waardoor het zicht slecht is zal het zicht slecht blijven ondanks deze brillenglazen. Of in het uiterste geval maar een beetje verbetering opleveren. Dat moet ook in alle eerlijkheid gezegd worden.

Ik heb even getwijfeld of ik de volgende – misschien voor de hand liggende – tip nog zou meegeven, ik doe het toch: zorg dat uw brillenglazen schoon zijn, net zoals de voorruit van uw auto. Dat scheelt ook al enorm veel.