Wat is staar precies?
De ooglens is een flexibel, doorzichtig bolletje dat zich achter de iris bevindt. Normaal gesproken is de lens helder, zodat het licht goed door kan vallen en scherp op het netvlies terecht komt. Bij staar verandert dit. De lens wordt troebel en ondoorzichtig, waardoor het licht wordt verstrooid en niet meer goed op het netvlies valt. Hierdoor wordt het zien steeds slechter.
Wat zijn de oorzaken van staar?
Staar, ook cataract genoemd komt het meeste voor bij ouderen. Naarmate we ouder worden, worden de eiwitten in de lens troebeliger. Dit proces gebeurt geleidelijk en is onderdeel van het natuurlijke verouderingsproces. Daarnaast kunnen ook andere factoren deze aandoening veroorzaken, zoals:
- Oogletsel of -operaties
- Bepaalde oogaandoeningen zoals glaucoom
- Bepaalde ziektes zoals diabetes
- Erfelijke factoren
- Langdurige blootstelling aan uv-licht
Wat zijn de symptomen ?
De meest voorkomende klachten zijn:
- Wazig zien
- Dubbelzien
- Meer lichtgevoeligheid, met name last van lichtschitteringen, halo’s en verblinding door tegenliggers
- Kleurveranderingen, waarbij kleuren er doffer uitzien
- Frequente veranderingen in brillensterkte
In het begin kan staar vaak nog redelijk goed gecorrigeerd worden met een nieuwe bril of contactlenzen. Maar naarmate de trroebeling toeneemt, worden de klachten steeds erger en raken deze moeilijker te compenseren.
Hoe wordt het behandeld?
Gelukkig is staar goed te behandelen. De enige effectieve behandeling is een operatie, waarbij de troebele lens wordt verwijderd en vervangen door een kunstlens. Dit is een vrij simpele ingreep die in de meeste gevallen goed verloopt en het zicht sterk verbetert.
Tijdens de operatie maakt de oogarts een klein gaatje in het hoornvlies, waarna de troebele lens wordt verwijderd. Vervolgens wordt er een heldere kunstlens op de juiste plek in het oog geplaatst. Deze kunstlens is gemaakt van kunststof en heeft precies de juiste brekingskracht om het licht weer goed op het netvlies te laten vallen.
De ingreep wordt meestal in dagbehandeling uitgevoerd onder plaatselijke verdoving. Na de operatie krijgt de patiënt oogdruppels om ontsteking en infectie te voorkomen. Het herstel gaat over het algemeen snel. De meeste patiënten kunnen binnen een paar dagen weer redelijk normaal functioneren, al kan het zicht nog wel enkele weken variëren. Na 4-6 weken is het eindresultaat over het algemeen stabiliseren.
Wat zijn de risico’s van de operatie?
Net als elke operatie brengt ook deze operatie enige risico’s met zich mee, hoewel deze over het algemeen gering zijn. Mogelijke complicaties kunnen zijn:
- Nabloeding
- Oogontsteking (endoftalmitis)
- Vochtophoping in het netvlies (cystoïd maculair oedeem)
- Vervorming van de pupil
- Nastaar (troebeling van het lenskapsel)
De kans op complicaties is over het algemeen klein, zeker in ervaren handen. De meeste complicaties zijn goed te behandelen. Alleen de nastaar komt wat vaker voor, maar kan eenvoudig verholpen worden met een laser-ingreep.
Wanneer is het tijd voor een operatie?
Er is geen vastgestelde grens waarop een staaroperatie noodzakelijk is. De timing hangt af van de klachten en de mate waarin deze het dagelijks functioneren belemmeren. Sommige patiënten kiezen er bewust voor om met de klachten te leren leven, totdat deze te ernstig worden. Anderen laten de staar liever op tijd opereren, zodat ze snel weer goed kunnen zien.
De oogarts zal in overleg met de patiënt bepalen wanneer het juiste moment is voor een operatie. Daarbij wordt gekeken naar factoren als de voortgang van de staar, de ernst van de klachten en de wensen van de patiënt. Uiteindelijk is het doel om de patiënt zo goed mogelijk te laten zien en functioneren in het dagelijks leven.
Ouderdomsstaar is een veel voorkomende aandoening, maar gelukkig ook goed te behandelen. Met een eenvoudige operatie kan in de meeste gevallen het zicht aanzienlijk verbeterd worden. Voor veel mensen is dit een welkome verbetering in hun kwaliteit van leven.